Specialist Hoogbegaafdheid & Differentiatie (Post HBO)

8 bijeenkomsten  |  Start september 2025  |  Niveau: Post-hbo

Meld je aan voor de voorlichting

Schrijf je direct in voor de opleiding

Wat levert de post-hbo-opleiding Specialist Hoogbegaafdheid & Differentiatie jou op? 

Tijdens de opleiding ontwikkel je een kritische houding ten opzichte van diverse visies, handelingen en attitudes omtrent hoogbegaafdheid. Je kunt beleidskeuzes verantwoorden vanuit de theoretische kaders en met goed onderbouwde argumenten.

De opleiding versterkt jouw professionaliteit op het gebied van kennis, attitude en vaardigheden, zodat je als specialist Hoogbegaafdheid & Differentiatie de schoolontwikkeling op planmatige wijze kunt begeleiden. Je bent hierdoor in staat om het aanspreekpunt voor collega’s, leerlingen en ouders te zijn. Je kunt een initiërende en stimulerende rol vervullen binnen de school op het gebied van hoogbegaafdheid en differentiatie. 

Wat is het belang van het volgen van deze post-hbo-opleiding? 

Op vrijwel elke school zijn er (hoog)begaafde leerlingen. Maar deze leerlingen worden lang niet altijd gesignaleerd. Bovendien wordt er regelmatig handelingsverlegenheid ervaren door leerkrachten in het bieden van een passend onderwijsaanbod en in de omgang met deze specifieke doelgroep. Dit brengt veel vragen met zich mee, zowel op schoolniveau als in de dagelijkse praktijk, zowel bij ouders als bij collega’s. De post-hbo-opleiding Specialist Hoogbegaafdheid & Differentiatie biedt jou handvatten om passend onderwijs voor deze doelgroep te organiseren en te verzorgen. 

Opbouw van de opleiding Specialist Hoogbegaafdheid & Differentiatie (SHBD)  

Er zijn twee invalshoeken in de post-hbo-opleiding Specialist Hoogbegaafdheid & Differentiatie (SHBD). Ten eerste het hoogbegaafde kind, het onderwijsaanbod en het beleid van de school. Ten tweede de leraar die de leerling begeleidt en de ondersteuning hierbij door de Specialist Hoogbegaafdheid & Differentiatie. 

Inhoud van de post-hbo-opleiding Specialist Hoogbegaafdheid & Differentiatie  

Onze opleiding Specialist Hoogbegaafdheid & Differentiatie (post-hbo) onderscheidt vijf thema’s die gedurende de opleiding worden aangeboden:

1. Theoretische perspectieven op en kenmerken van (hoog)begaafde leerlingen;
2. Succesvol begeleiden van (hoog)begaafde leerlingen;
3. Hanteren en ontwikkelen van passend materiaal;
4. Succesvol begeleiden in de rol van specialist Hoogbegaafdheid & Differentiatie;
5. Adequaat samenwerken ten dienste van (hoog)begaafde leerlingen.

Meld je aan voor de voorlichting

Schrijf je direct in voor de opleiding

Leerkrachtgedrag en de Specialist Hoogbegaafdheid & Differentiatie   

Als Specialist Hoogbegaafdheid & Differentiatie is het belangrijk dat je je bewust bent van je eigen percepties, gedachten en handelen rondom hoogbegaafdheid. Je verbreedt tijdens de opleiding je kennis over de beïnvloedingsmechanismen van de omgeving van het (hoogbegaafde) kind. Je krijgt zicht op de persoonlijkheidskenmerken (op leerling- en leraarniveau) die een rol spelen bij het succesvol verlopen van interventies en je krijgt zicht op de invloeden van de omgeving (medeleerlingen, ouders/het gezin, leerkracht/school) die een rol spelen in de begeleiding van hoogbegaafde kinderen. 

Om dat te bereiken komen de volgende onderwerpen in de bijeenkomsten aan bod:

• Theorie en modellen over hoogbegaafdheid, leerlingkenmerken, signaleren, diagnostiek, IQ-testen
  • Overexitabilities - Dabrowski
  • Profielen van hoogbegaafde leerlingen – Betts & Neihart
• Theorie over (brein)leren, eigenaarschap en motivatie, o.a.:
  • Growth en fixed mindset – Dweck
  • Flow – Csikszentmihalyi
  • Executieve functies – Dawson & Guare
• Onderpresteren: kenmerken, achtergronden en aanpak
• Dubbelbijzondere leerlingen
  • Hoogbegaafdheid en leerproblematiek (ASS; dyslexie; dyscalculie; ADHD; ADD etc.) – Webb
• Kwaliteiten en competenties van leerkrachten en specialisten Hoogbegaafdheid & Differentiatie
  • Kernkwadranten – Ofman
  • Competenties van de specialist Hoogbegaafdheid – Van Gerven
  • Leerkrachtgedrag, attitude en overtuigingen
• Differentiatiemogelijkheiden en klassenmanagement: compacten, versnellen en verrijken
• Schoolontwikkeling en beleid
  • Opstellen beleidsplan hoogbegaafdheid met SMART-geformuleerde doelstellingen
  • Belang van het actueel houden van het beleidsplan en het cyclisch evaluatieproces
  • Plusklas en Voltijds HB-onderwijs
  • Communicatie met ouders
  • De rol van coördinator: Omgaan met verandering en weerstand

Praktische opzet van de opleiding

De opleiding bestaat uit 8 opleidingsdagen, die fysiek bij het Marnix Onderwijscentrum verzorgd worden. Tijdens de opleidingsdagen werk je aan de leerdoelen door een mix van theorie, praktijkvoorbeelden, reflectie en (gestructureerde) uitwisseling met elkaar.

Tussen de opleidingsdagen werk je aan je toetsproducten en de leeractiviteiten. Gedurende de opleiding ontvang van je leerteamgenoten en je begeleider feedback- en forward op jouw tussenproducten, zodat je jouw volgende stap kunt zetten in je leerproces. 

Ter afronding van de opleiding lever je jouw eindassessment in. Dat is een verzameling van de toetsproducten en leeractiviteiten uit de opleiding. Bij een positieve beoordeling van het eindassessment heb je de opleiding succesvol afgerond en ontvang je het post hbo-certificaat. 

Visie op leren binnen de opleiding

Gedurende de opleiding vindt jouw leren zowel in de opleiding als in jouw praktijk plaats. Dat betekent dat de leerdoelen, de leeractiviteiten en de toetsopdrachten verankerd zijn in jouw praktijksituatie. 

Daarnaast gaat de didactiek van de opleiding uit van het sociaal constructivistische perspectief op leren. Dat betekent onder andere dat de leerdoelen worden aangeboden in interactieve colleges door middel van dialogisch onderwijs en coöperatieve werkvormen. Ook formeer je, samen met de andere deelnemers, aan de start van de opleiding leerteams. Het werken in het leerteam versterkt jou in het ontvangen en geven van peerfeedback en het bespreken van casuïstiek.

Toetsing     

Je verwerkt de leerinhouden uit de thema’s in verschillende toetsactiviteiten. Hierin onderscheiden we toetsproducten en leeractiviteiten. Uniek aan deze opleiding is dat je zelf kiest welke toetsroute voor jou het meest leerzaam is of het best past bij jouw praktijksituatie. Er zijn drie toetsroutes waar je er één uit kiest:

1. de beleidsplan-route: je schrijft een beleidsplan (hoog)begaafdheid voor je eigen onderwijsorganisatie
2. de losse opdrachten-route: je kiest voor het uitwerken van een aantal door de opleiding uitgereikte opdrachten, waarbij de focus ligt op jouw leerkracht-/docenthandelen bij de begeleiding van hoogbegaafde leerlingen.
3. de onderzoeksroute: je formuleert een relevante onderzoeksvraag voor jouw praktijk en onderzoekt deze door middel van een ontwerpgericht onderzoek. Je werkt dit uit in een onderzoeksverslag.  

De toetsproducten binnen de opleiding zijn:

• Het toetsproduct van jouw gekozen toetsroute
• Een casustoets
• Een verbeterplan/aanbevelingsrapportage

De leeractiviteiten gedurende de opleiding zijn:

• Je doorloopt het startassessment: een intakegesprek aan de hand van een door jou ingevuld intakeformulier
• Je maakt een persoonlijk ontwikkelrapport
• Je maakt van een teamanalyse over de deskundigheid en attitude omtrent hoogbegaafdheid en differentiatie

Voor wie is deze post-hbo-opleiding?  

Leraren die lesgeven in het basis- of voorgezet onderwijs, intern begeleiders, coördinatoren die zich willen specialiseren in het onderwijs aan hoogbegaafde leerlingen. 

Persoonlijk advies 

Heb je inhoudelijke vragen over de post-hbo-opleiding Specialist Hoogbegaafdheid & Differentiatie (SHBD)? Neem dan contact op met Lisette van Rossum. Zij helpt je graag verder. 

Voor algemene vragen kun je terecht bij het MOC Servicebureau.  

Stuur een e-mail

Whatsapp ons

Waarom het Marnix Onderwijscentrum  

✅ Studenten geven onze post-hbo’s gemiddeld een 8,3 
✅ Opleidingsaanbod afgestemd op actuele ontwikkelingen 
✅ Docenten zijn vakspecialisten met praktijkervaring 
✅ Hogeschool gespecialiseerd in het basisonderwijs 
✅ Gevestigd in Midden-Nederland  

Wat is een Post-HBO?

Wil je meer weten over post-hbo’s? En weten welke post-hbo-opleidingen wij aanbieden? 

Lees hier alles over post-hbo’s

De prijs is inclusief lunches, administratie- en materiaalkosten, diploma en vermelding in het abituriëntenregister, exclusief aan te schaffen literatuur.